ואתנה לך את לוחות האבן והתורה והמצוה אשר כתבתי להורתם (שמות כד יב) תורה זה תורה שבכתב והמצוה זה תורה שבעל פה נמצאת אומר כל המצוות שניתנו למשה בסיני בפירושן וכו’ ומשה למד את הכל מפי הגבורה ומסרה ליהושע ויהושע לזקנים וכו’: אז וואס עס שטייט און פסוק תורה מיינט די תורה שבכתב און והמצוה מיינט די תורה שבעל פה, קומט אויס אז אלע מצוות וואס זענען געגעבן געווארן צו משה אין סיני זענען געגעבן געווארן מיט זייער פירוש … און ער האט אלעס געלערנט פונעם מויל פונעם אייבעשטער און האט עס איבער געגעבן פאר יהושע און יהושע פאר די זקנים … ( רבינו יונה פרקי אבות פרק א’ משנה א’)
נאך דעם וואס מיר האבן שוין קלאר אויפגעוויזען אין די פריערדיגע 7 קונטרסים אז חז”ל האבן געהאט אסאך טעותים אינעם מציאות, און מכוח די טעותים אינעם מציאות האבן זיי אויסגעפסקנ’ט הלכות, און אריין געלערנט אזוי פשט און פסוקים! (למשל ביי א דרוסה אז דאס איז דער טריפה וואס די תורה רעדט עיין קונטרס 2) האבן מיר באקומען אסאך בריוון פון אזעלכע תלמידי חכמים וואס האבן אין זיך אן אינטלעקטואלע יושר. רוב פון די שרייבערס האבן אונז מודה געווען אז חז”ל האבן טאקע נישט געקענט די מציאות און דער פאקטן מער פון די אלע וויסענשאפטלער אין זייער צייט (און אפשר אפילו ווייניגער) און זייער מסקנה איז, אז אמת די פאקטן און די וויסנשאפט האבן חז”ל טאקע נישט געהאט מקבל געווען פון סיני נאר האבן אזוי פארשטאנען מיט זייער אייגענע פארשטאנד און שכל, אבער די עצם הלכה ווי אזוי זיך צופירן האבן זיי יא מקבל געווען פון סיני, און עס טוישט זיך קיינמאל נישט, אזוי ווי דו ווערטער פון הרב אליהו דסלר זצ”ל כ”ד עמוד 356 וז”ל את ההלכות ידעו חז”ל בקבלה מדורי דורות וכו’ אבל בעניין ההסברים הטבעיים לא ההסבר מחייב את הדין אלא להיפך הדין מחייב את ההסבר, והטעם המוזכר בגמרא אינו הטעם היחידי האפשרי בענין, ואם לפעמים נתנו הסברים שהם לפי ידיעות הטבע שבימיהם, חובה עלינו לחפש הסברים אחרים שבהם יתקיים הדין על מכונו לפי ידיעות הטבע שבימינו. ע”כ. איבערזעצונג: די הלכות האבן חז”ל געוויסט און מקבל געווען ביז משה רבינו, און ווען זיי האבן עס מסביר געווען לפי דער טבע איז עס נישט ווייל די הסבר איז געווארן דער דין, נאר פארקערט דער דין איז דא נאר זיי האבן עס געוואלט געבן צו פארשטיין, און אויב ווערט נתברר אז די הסבר איז נישט ריכטיג טוישט זיך נישט דער דין, נאר מען מוז זיכן א נייע הסבר לפי וואס מען ווייסט היינט ע”כ. אין אנדערע ווערטער זאגט ער אז מיר ווייסן דעם אמת, מען דארף נאר זען אז די מציאות זאל שטימען מיט עס!!! אין דעם קונטרס וועלן מיר אויפווייזן אז די הלכה וואס מיר היטן קומט נישט פון משה און סיני, נאר עס קומט פון די פארשטאנד פון די חכמים וואס האבן אזוי ארויס געלערנט לפי זייער הבנה, און ממילא וועלן מיר זען אז די הלכה איז געמאכט דורך מענשטן און נישט דורך גאט, און עס איז נישט אנדערש ווי אלע געזעצן פון אלע מדינות וואס האבן א קראפט נאר ווייל די מענשטן נעמען עס אן. פון אנהויב וועלן מיר אויפווייזן אז דער הנחה אז די הלכה טוישט זיך נישט לויט די נייע מציאות, איז נישט ריכטיג! און אונז וועלן ברענגן צוויי ביישפילען. 1. די חזון איש אין הלכות טריפות סימן ה’ אות ג’ איז זיך סותר. ביי די דינים פון טריפה ביי א בהמה פסקענט ער אז אפילו אונז זעען היינט אז א בהמה וואס האט באקומן א מום (וואס חז”ל האבן אוועק געשטעלט אז אזא בהמה וועט זיכער שטארבן ביז 12 חודשים) אז עס בלייבט לעבן בלייבט עס טריפה, און ער איז מסביר פארוואס, וז”ל ונמסר לחכמים לקבוע הטריפות לפי רוח קודשם שהופיע עליהם והנה היה צריך להיקבע בב’ אלפים תורה (בתקופה שבין ימי האבות לימי המשנה והתלמוד) ורב אשי ורבינא סוף הוראה ואין לנו תורה חדשה אחריהם. ע”כ. איברזעצונג: עס איז איבער געגעבן געווארן פאר די חכמים צו אוועק שטעלן וואס איז טרייף לויט די רוח הקודש וואס זיי האבן געהאט, און עס האט געדארפט אויסגעפסקענט ווערן אין די צוויי טויזענט יאר פון תורה פאר רב אשי און רבינא וואס זיי זענען געווען די סוף פון די תקופה פון פסק, און אונז האבן נישט קיין נייע תורה און דינים נאך זיי. אבער אין יבמות קכ”א ע”א זאגט די גמרא אז א מענטש וואס זיין פוס איז געווארן אפגעהאקט פון העכער זיין קניען, איז א טריפה און וועט נישט לעבן מער פון 12 חודשים, און נאך דעם מעג זיין ווייב זיכער חתונה האבן. און אזוי ווערט געפסקענט אין שו”ע אבה”ע סימן י”ז סל”ב. און לפי די אויבנדערמאנטער חזו”א איז אויך בזמן הזה וואלט זיין ווייב געדארפט זיין מותר לויט די רוח הקודש פון די חכמים, אזוי ביי א בהמה. אבער דער חזו”א דארט האט איר געאסרעט חתונה צו האבן! וז”ל: אמנם לענין להשיא את אישתו כל שיש לו רפואה בזמנו אין משיאין את אישתו. ע”כ. און ער איז נישט מסביר דו חילוק פארוואס לענין אישות טוישט זיך דער דין, און לענין טריפות נישט?. 2. א צווייטע ביישפיל. א קינד וואס איז געבוירן געווארן אין די אכטע חודש, האבן חז”ל פארשטאנען אז דער קינד איז א נפל – וועט נישט לעבן מער פון דרייסיג טעג און ווערט נישט גערעכנט פאר א בר קיימא – ווייל ער וועט א וודאי שטארבען, און פאר דעם האט די גמרא געפסקענט אין מסכת שבת דף קל”ה ע”א בן שמונה הרי הוא כאבן ואסור לטלטלו בשבת. איבערזעצונג: א געבוירענער אין די אכטע חודש איז אזוי ווי א שטיין און מען טאר איהם נישט ארום טראגן אין שבת (ער איז מוקצה), און רש”י איז מסביר ווייל ער איז אזוי ווי א טויטער (וואס איז מוקצה). און אזוי ווערט געפסקענט אין שלחן ערוך סימן ש”ל. אבער היינטיגע צייטן ווייסן דאך אלע אז א קינד וואס איז געבוירן געווארן אין די אכטער חודש וועט לעבן און זיין געזונט און שטארק, און פארדעם וועט מען דאך אוודאי עובר זיין אויף די אויבנדערמאנטע הלכה און קיינער וועט זיך נישט באציען צו אזא קינד ווי ער איז מוקצה! און מיר זאגן נישט אז וויבאלד די הלכה איז אזוי געווארן אויסגעפסקענט קען עס זיך נישט טוישן אזוי ווי דער חזון איש און מיר פארשטיין אלע אז אויב האט זיך דער מציאות געטוישט טוישט זיך Sי הלכה. און אלץ א ראיה צו אונזערע רייד וועלן מיר אראפברענגען די יד יהודה וואס קריגט זיך מיטן חזון איש און הרב דסלר אין הלכות טריפות סימן ל’ אות ג’: וכן מה שרצה התבואות שור לומר דנשתנו הטבעיים כמו דאמרינן גבי הא דיולדת למקוטעין, הוא דבר שא”א לומר כן, דאחת משתי אלה אי דבא הקבלה מהלכה למשה מסיני שהוא טריפה היאך יעלה על הדעת לומר דמה שציוה השי”ת לדורות עולם ישתנה הטבע בו, ואם טריפות שהמציאו חז”ל בחכמתם אשר א”א לחיות בזה א”כ נימא בזה כיוון דנשתנה הטבע ישתנה הדין ג”כ, כאשר כן הוא ביולדת למקוטעין וכו’ דמתחילה היה דינו כנפל באדם וכו’ ואחר שנישתנה הטבע תו אין דינו כנפל, וכן אם גבי בהמה נמי נשתנה הטבע בזה היא כשרה גמורה וכו’. והרי בכ”ז נצרך לבאר טעם איסור טרפות אע”פ שאנו רואים שהבהמה חיה? און ער ענטפערט, שיש מן המצוות דקיבלו ישראל עליהם שלא נטה ימין ושמאל מפי חכמי הש”ס וכו’, תו אין להשגיח וכו’, דע”ז אמרה התורה “על פי התורה אשר יורך. עכ”ל. איבערזעצונג: דאס וואס דער תבואות שור וויל זאגן אז דער טבע האט זיך געטוישט אזוי ווי מען זאגט ביי א יולדת למקוטעין (די גמרא זאגט אז א קינד וואס ווערט געבוירן אין די זיבעטער חודש קען אויך געבוירן ווערן אין מיטן חודש אבער אין די ניינטע חודש קען נאר זיין אין דער סוף), דאס איז א סברא וואס מען קען נישט זאגן! ווייל מה נפשך. אויב האבן חז”ל אוועקגעשטעלט די הלכה לפי די מציאות ווייל זיי האבן עס אזוי מקבל געווען פון משה מסיני, איז לא יעלה על הדעת צי זאגן אז א הלכה וואס דער באשעפער האט באפוילן לדורות – אויף אייביג – זאל זיך שפעטער טוישן די טבע. און אויב וועט מען זאגן אז די הלכות ווי למשל טריפות האבן חז”ל געמאכט לפי וואס זיי האבן פארשטאנען מיט זייער חכמה אז אזוי איז די מציאות אז מען קען נישט לעבן צוועלף חודשים, אויב אזוי ווען די מציאות טוישט זיך זאל זיך טוישן דער דין, אזוי ווי ביי א יולדת אינמיטן די ניינטע חודש וואס דער דין האט זיך געטוישט, אמאל איז עס געווען א נפל און היינט הייסט ער א בר קיימא! אויב אזוי ביי טריפות זאל זיך אויך טוישן די הלכה, ווייל מיר זעען דאך אז די בהמה בלייבט יא לעבן? און ער ענפערט אז עס איז דא מצוות וואס אידן האבן אויף זיך מקבל געווען נישט צו טוישן פון וואס די חכמי הש”ס האבן געזאגט, ממילא קוקט מען מער נישט אויף די מציאות. (און אזוי שרייבט ער אויך אין סימן נז אות לו). און מיר דארפן אפילו נישט מסבר זיין פארוואס די קשיא איז בעסער ווי די תירוץ! רובא דרובא פון די הלכות איז אוועקגעשטעלט געווארן דורך די דרייצן מידות שהתורה נדרשת בהם, גזירה שוה, קל וחומר, כלל ופרט, וכו’. יעצט דארף מען וויסן פון ווי ווייסען מיר די דרייצן מידות, איז עס א קבלה פון משה? אדער האבן עס חז”ל אליינס געמאכט לפי וואס זיי האבן פארשטאנן?. די רמב”ם אין הלכות ממרים פרק א’ שרייבט וז”ל בית דין הגדול שבירושלים הם עיקר תורה שבעל פה והם עמודי ההוראה ומהם חוק ומשפט יוצא לכל ישראל, וכו’, אחד דברים שלמדום מפי השמועה והם תורה שבעל פה, ואחד דברים שלמדום מפי דעתם באחת מן המידות שהתורה נדרשת בהן ונראה בעיניהם שדבר זה כך הוא. ע”כ. איבערזעצונג: די בית דין הגדול אין ירושלים זיי זענען די עיקר תורה שבעל פה, און זיי זענען די עמודי ההוראה, און פון זיי גייט ארויס געזעצן און דינים צו אלע אידן, וכו’, סיי די זאכן וואס זיי האבן מקבל געווען וואס דאס איז די תורה שבעל פה, און סיי די זאכן וואס זיי האבן אזוי פארשטאנן דורך איינער פון די מידות וואס מען דרשנט מיט זיי די תורה, און עס זעט זיי אויס אז אזוי איז עס!! און אזוי שרייבט ער אויך אין פרק ב’, בית דין גדול שדרשו באחת מן המידות כפי מה שנראה בעיניהם שהדין כך וכו’. ע”כ. און אזוי שרייבט ער אין די צווייטע שורש צו די מנין המצוות, שאין למנות במנין תרי”ג כל מה שלמדים באחת משלוש עשרה מידות. איבערזעצונג: אז מען ציילט נישט אין די צאל פון די תרי”ג מצוות אלעס וואס מען לערענט ארויס מיט איינס פון די דרייצן מידות. ע”כ. און פארדעם פסקענט ער אין הלכות אישות פרק ראשון ה”ב, שהמקדש אישה בכסף הוא מדברי סופרים אע”פ שנלמד בגזירה שווה. אז קידושין דורך געלט איז מדרבנן, אפילו אז זיי לערנען עס ארויס מיט א גזירה שוה. (קיחה קיחה משדה עפרון). אין זיין הקדמה צו סדר זרעים שרייבט ער אז יעדער פלאץ וואס איז געווארן א מחלוקת, איז עס פון די דינים וואס זענען נתחדש געווארן דורך סברות, און ער שרייבט דארט שארף אקעגן די וואס זאגן אז אלעס איז תורה מסיני.וז”ל. אבל מי שיחשוב שהדינין שנחלקים בהם כמו כן מקובלים מפי משה וחושבים שנפלה המחלוקת מדרך טעות ההלכות או השכחה או שאחד מהם קיבל קבלת אמת והשני טעה, וכו’, והוא דברי מי שאין לו שכל ואין בידו עיקרים, ופוגם באנשים אשר נתקבלו מהם מצוות וכל זה שוא ובטל וכו’, שהם מצאו שכל הפירוש המקובל מפי משה והוא אמת ולא נתנו הפרש בין העיקרים המקובלים ובין תולדות הענינים שיוציאו אותם בעיון עכ”ל. פון דעם זעט מען קלאר אז דער רמב”ם לערנט אז די דרייצן מידות שהתורה נדרשת בהם, זענען נתחדש געווארן דורך די חכמים, און ממילא אלעס וואס מען לערענט ארויס דורך די מידות זענען מדברי סופרים! חוץ פון די פלעצער וואס חז”ל זאגן קלאר אז עס איז מן התורה. היוצא לנו מכל זה אז רוב הלכות און דינים אין ש”ס זענען נישט פון באשעפער, נאר פון חכמי התלמוד. און על אף וואס די רמב”ן קריגט זיך אויפן רמב”ם און ער שרייבט אין שורש השני, וז”ל. אבל עיקר שרשי התלמוד שכל הנידרשין בתלמוד באחת משלוש עשרה מידות, כלן דבר תורה, והן פירוש תורה שנאמר למשה. און ער שרייבט דארט ווייטער והוי יודע! שזה שאמרו שאין אדם דן גזירה שווה מעצמו, אין כונתם לומר שכל גזירה שווה מבוארת להם מסיני ונמסרת להם מפי משה רבינו תלמדו מילה פלונית ממילה שבפסוק פלוני ותשוו דין שניהם לענין פלוני, אין הדבר כן שהרי מצינו אותם חולקין תמיד בהרבה מקומות, וכו’, ואילו הייתה קבלה מסיני, וכו’, לא היה מקום לשאלות הללו ולתשובות שאמרו בגמרא וכו’, אבל הכוונה בגזירה שווה שהיא מסיני לומר שהיא בידם קבלה שדין מסוים נלמד מגזירה שווה אבל מהיכן בדברי תורה נלמד לא היתה קבלה. איבערזעצונג: און דו זאלסט וויסן, אז דאס וואס חז”ל האבן געזאגט אז מען קען נישט ארויסלערנען א גזירה שוה אליינס, מיינט נישט אז יעדער גזירה שווה איז בקבלה פון משה אז דער מיט יענער ווארט לערנען איינער פון די אנדערע, עס קען נישט זיין ווייל אויף אסאך פלעצער איז דא א מחלוקת וואס און ווי אזוי מען לערענט א גזירה שוה, און אויב וואלט עס געווען בקבלה וואלט נישט געקענט זיין אלע ספיקות און מחלוקת’ן, נאר וואס דען איז די כונה ווען מען זאגט אז א גזירה שווה איז פון סיני, אז חז”ל האבן געהאט א קבלה אז דער דאזיגער דין ווערט ארויס געלערנט דורך א גזירה שוה, אבער זיי האבן נישט געהאט א קבלה פון וואו אין די תורה מען לערענט עס ארויס. קומט אויס פון דער רמב”ן אז אלע פלעצער וואס די חכמים האבן זיך געקריגט וואס און פון וואו און ווי אזוי דער דין איז, האבן זיי זיך געקריגט לפי זייער פארשטאנד, און די דרייצען מידות זענען אן קיין סברא און קיין שום הגיון און פאר אונז פון זיך אליינס וואלט קיינמאל נישט איינגעפאלן עס צו דרשענען. תוספות און מסכת סוכה לא ע”א אונעם ד”ה ור”י האלט, וז”ל שכל המידות אדם דן מעצמו חוץ מגזירה שווה דאין אדם דן אלא א”כ למדה מרבו, אז אלע מידות קען מען לערנען אליינס אויסער א גזירה שוה וואס מען קען עס נישט ארויסלערנען אליינס נאר אויב מען האט עס בקבלה. אבער ביי א קל וחומר איז לכולי עלמא לויט אלע שיטות קען מען זאגן אליינס (אויב וועסטו מעיין זיין אין דעם קל וחומר וואס חז”ל לערנען וועסטו זען אז זיי זענען גאר מאדנע, למשל אין מסכת קידושין אדער אין מסכת יבומות). און כדי לשבר את האוזן וועלן מיר ברענגען א דוגמא פון מסכת דרך ארץ רבה פרק ראשון, שאל ר’ יוסי בן תדאי איש טבריא את ר”ג מה אישתי שאני מותר בה אני אסור בבתה, אשת איש שאני אסור בה אינו דין שאהיה אסור בבתה, ונדהו ר”ג. איבערזעצונג: ר’ יוסי בן תדאי איש טבריא האט געפרעגט ר’ גמליאל אז מאדעך מיין ווייב וואס איך בין מותר צו איר בין איך אסור אויף איר טאכטער, אן אשת איש (יעדער פרעמדער פרוי) וואס איך בין אסור אויף איר זאל איך אוודאי זיין אסור אויף איר טאכטער? און ר”ג האט אים געלייגט אין חרם. (אוודאי האט ער איהם מחרים געווען ווייל לויט דער ק”ו טאר מען מיט קיינעם נישט חתונה האבן), ועיין אין דער רמב”ן ויקרא פרק יא’ פסוק ג’ וואס ער קריגט זיך אויפן ספרא. און לויט אונזער חכמים וואס זאגן אז די י”ג מידות (אדער לכולי עלמא א חלק פון די י”ג מידות) זענען פון די סברות און פארשטאנד פון די חכמי הש”ס, דארף מען נאכגיין זייערע רייד צו זעען אויב זענען זיי מסתבר, און אסאך מאל זענען זיי זייער ווייט פון שכל הישר (עד כדי כך לדוגמא אז זיי האבן געהאט א הוה אמינא צו אסר’ן חתונות) און מען קען נישט פארשטיין ווי אזוי איז זיי איינגעפאלן אזוי צו זאגן. אבער מצד שני האבן די חכמים ווען זיי האבן געוואלט איבער געדרייט זייער רייד צו תורה מסיני, לדוגמא, אין ירושלמי מסכת מגילה פרק ראשון הלכה ה’ רב ור’ חנינא ור’ יונתן בר קפרא ור’ יהושוע בן לוי אמרו, המגילה הזאת נאמרה למשה מסיני אלא שאין מוקדם ומאוחר בתורה. ע”כ. איבערזעצונג: די דאזיגע מגילה איז גאזאגט געווארן פאר משה אויף בארג סיני נאר אין מוקדם ומאוחר בתורה. (ועיין רמב”ן שורש ראשון), און אין מסכת נדרים לז ע”ב התרגום הלכה למ”מ און אזוי פסקענט די משנה ברורה אין סימן רפ”ה ס”ק ו’ וז”ל התרגום יש לו מעלה שניתן בסיני, אז דער תרגום אונקלוס האט א מעלה אז עס איז געגעבן געווארן אין סיני. דהיינו א גוי וואס האט זיך מגייר געווען און איבערגעזעצט די תורה צו די ארמישער שפראך וואס מען האט דעמאלסט גערעדט האט מען עס געגעבן א דין און עס איבערגעדרייט צו א זאך וואס איז געגעבן געווארן אין סיני. און יעצט וועלן מיר מבאר זיין יסודות פון אונזער אמונה, אז דער כח צו מפרש זיין דער תורה און אוועקשטעלן די הלכה קען געטוהן ווערן נאר דורך די חכמים, און נישט ווייל זיי האבן געהאט רוח הקודש אדער נבואה, נאר פונקט פארקערט, ווייל זיי האבן ארויס געלערט די הלכות דורך דער עיון און דער סברא. און דאס איז דער לשון הרמב”ם אין זיין הקדמה צו זרעים: ודע שהנבואה אינה מועילה בפירושי התורה ובהוצאת ענפי המצוות בשלוש עשרה מידות, אבל מה שיעשה יהושוע ופנחס בענין העיון והסברא הוא שיעשה רבינא ורב אשי, וכו’, או ישנה בקבלה כלום ואפילו יסייענו פשט הכתוב וכו’ גם זה יהרג בחנק וכו’ ואמר בפיך ובלבבך לעשותו, וענין בפיך המצוה הידוע על פה, וענין בלבבך הסברות שהוציאו בעיון שהוא בכלל הכוחות הנמשכים אל הלב עכ”ל. איבערזעצונג: זאלסט וויסן אז נבואה קען גארנישט צוגעבן צו מפרש זיין דער תורה אדער ארויס לערנען די מצוות מיט די הלכות דורך די י”ג מידות, נאר פונקט אזוי ווי יהושע און פנחס האבן ארויסגעלערנט דורכן עיון פונקט אזוי האט רבינא און רב אשי געטוהן, און אויב א נביא וועט דורך נבואה וועלן טוישן עפעס פון די מקובלדיגע הלכה אפילו אויב ער וועט האבן א פסוק וואס וועט שטימען מיט וואס ער וויל טוישן, איז ער חייב מיתה! און דאס שטייט בפיך ובלבבך לעשותו. בפיך מיינט די מצוות וואס מהאט מקובל בעל פה ובלבבך מיינט די מצוות וואס מען לערענט ארויס דורך עיון און סברא. ע”כ. און מיר זעען פון זיינע ווערטער קלאר אז דער הלכה ווערט נאר דורך די חכמים דורך עיון און דורך סברות לויט זייער פארשטאנד, נישט דורך רוח הקודש אדער אפילו נבואה. און נישט נאר די הלכה און די פירוש אין דער תורה איז איבערגעגעבן פאר די חכמים, נאר דער תנ”ך אליינס, ד”ה וואס זאל זיין א חלק פון די כ”ד כתבי קודש און וואס זאל נישט זיין א חלק, איז אויך איבערגעגעבן פאר די חכמים לויט זייער פארשטאנד. אזוי ווי עס ווערט געברענגט אין מסכת מגילה ז’ ע”א שלחה להם אסתר לחכמים כתבוני לדורות, אז אסתר האט געשיקט בעטן פון די חכמים אז איר מגילה זאל ווערן א חלק פון תנ”ך. אפילו אז אסתר איז געווען א נביאה אזוי ווי עס ווערט געברעגט און גמרא מגילה יד ע”א שבע נביאות נתנבאו להם לישראל שרה מרים דבורה חנה אבגיל חולדהואסתר, האט זי געדארפט צוקומען צו די חכמים און איר נביאה איז נישט געווען גענוג. און קודם האבן די חכמים עס נישט געוואלט אננעמן ווייל זיי האבן געטראפן א פסוק, והלא כתבתי לך שלישים, און זיי האבן געדרשענט שלישים ולא רביעים, ביז זיי האבן געטראפן פאר איר א פסוק אין די תורה, כתוב זאת זיכרון בספר. זעט מען פון דא קלאר אז דאס וואס מגילת אסתר איז געווארן א חלק פון די כתבי הקודש איז נאר דורך עיון און סברות פון די חכמים וואס האבן געטראפן א פסוק און עס געדרשענט אזוי, און עס איז טאקע דא חכמים וואס האבן נישט אזוי פארשטאנען און קריגן זיך און האלטען אז עס איז נישט א חלק פון תנ”ך, (עיין שבת יד ע”א) אמר רב יהודה אמר שמואל אסתר אינה מטמאה את הידים, למימרא דסבר שמואל לאו ברוח הקודש נאמרה וכו’ נאמרה לקרות ולא נאמרה ליכתוב. אז רב יהודה האלט אז עס איז נישט א חלק פון כתובים, און נישט נאר אויף אסתר נאר אויך אויף שיר השירים און קהלת קריגט מען זיך דארטן, רבי מאיר אומר קהלת אינו מטמא את הידיים ומחלוקת בשיר השירים, רבי יוסי אומר שיר השירים מטמא את הידיים ומחלוקת בקהלת, רבי שמעון אומר קהלת מקולי ב”ש ומחומרי ב”ה, אבל רות ושיר השירים ואסתר מטמאין את הידיים. עיי”ש. יחזקאל האט מען כמעט גונז געווען און עס איז געראטעוועט געווארן דורך חנניא בן חזקיה, אין מסכת שבת יג ע”ב, אמר רב יהודה אמר רב ברם זכור אותו האיש לטוב וחנניה בן חזקיה שמו שאלמלא הוא נגנז ספר יחזקאל שהיו דבריו סותרין דברי תורה מה עשה העלו לו שלוש מאות גרבי שמן (למאור)וישב בעליה ודרשן. דער ספר פון דער גרויסע נביא שטימט נישט מיט דער תורה, און די חכמים האבן עס געוואלט גונז זיין אבער חנניא בן חזקיה האט זיך פארשפארט אין א בוידעם ביז ער האט עס ערקלערט. און אויב נישט איהם וואלט מען עס גונז געווען און עס וואלט נישט געווען א חלק פון נביאים. און אויף ספר איוב שטייט אין בבא בתרא יד ע”ב, שמשה רבנו כתבו, אבער אין דף טו שטייט, רבי יוחנן ורבי אלעזר דאמרי תרוויהו איוב מעולי גולה היה ובית מדרשו בטבריא היה, אז נישט משה האט עס געשריבען און מען ווייסט נישט ווער יא, אבער מיט דעם אלעם איז עס געווארן א חלק פון כתובים. און אז ספר בן סירא וואס איז נישט א חלק פון די כתבי הקודש, האבן די חכמים זיך געקריגט, אין בבא קמא צב ע”ב, דבר זה כתוב בתורה שנוי בנביאים ומשולש בכתובים וכו’, משולש בכתובים דכתיב כל עוף למינו ישכון ובני אדם לדומה לו, און תוספות ד”ה משולש שרייבט אז אין זה מקרא בכל התורה ושמא בספר בן סירא הוא ע”כ. קומט דאך אויס אז לשיטת תוספת האבן חז”ל געהאלטן אז בן סירא איז א חלק פון כתובים. אזוי אויך אין מסכת עירובין ס”ה ע”א, אמר רב חייא בר אשי אמר רב כל שאין דעתו מיושבת עליו אל יתפלל, משום שנאמר בצר אל יורה. און רש”י שרייבט בדקתי אחר מקרא זה ואינו בכל הכתובים ושמא בספר בן סירא הוא. (ועיין תוספות שם). אבער אין מסכת סנהדרין ק’ ע”ב, רב יוסף אמר בספר בן סירא נמי אסור למיקרי, אז מען טאר נישט ליינען ספר בן סירא (ווייל עס איז נישט קודש). און אין מדרש קהלת רבה פרשה יב פסקה יא שטייט כל המכניס בתוך ביתו יותר מכד’ ספרים מהומה הוא מכניס לתוך ביתו כגון ספר בן סירא, אז מען טאר עס נישט אריין נעמען אין שטוב. זעט מען פון דא נאכאמאל ווי אזוי די חכמים האבן זיך געקריגט אויב בן סירא איז קודש צי נישט און יעדער האט געלערנט לפי זייער פארשטאנד. פון דעם אלעם ווייסן מיר קלאר מיט א ידיעה ברורה אז אלע דברי תורה שבע”פ, מיט אירע הלכות און דינים, וואס אלע אידען פירן זיך! קומט נישט פון די שכינה און נישט פון הימל און אויך נישט פון סיני, נאר זיי זענען אלעס רייד פון די חכמים, וואס זענען געווען בשר ודם, און האבן געקענט און געוויסט די ידיעות און די פאקטן וואס מען האט געוויסט אין זייערע צייט, נישט מער און אפשר ווייניגער, און זיי האבן אוועק געשטעלט חוק ומשפט לפי וואס זיי האבן געזען און פארשטאנען, לויט וואס זייערע אויגן האבן געזען און זייער הארץ האט געקלערט, און אפילו רוב מאל האבן זיי טאקע גוט פארשטאנען, אבער אפאר מאל האבן זיי זיך טועה געווען, און אויב האבן זיך די צייטן – אדער דער טבע – אדער דער פארשטאנד – אדער די ידיעות פונעם מענטש אדער דער וועלט זיך געטוישט!! דארפן קומען די חכמים וואס לעבן אין דער צייט און פלאץ און פארשטייען יעצט לויט וואס איז יעצט באקאנט און טוישן אדער ציפאסען די הלכות צי וואס מען ווייסט און פארשטייט, אזוי איז עס דעמאלסט געווען, און אזוי דארף זיין. מיר וועלן מסיים זיין מיט די ווערטער פון הרב יום טוב ליפמן מילהויזן אין ספר הניצחון סימן שכ”א אויף וואס ער פרעגט וויאזוי איז יתכן אז אלו ואלו דברי אלהים חיים, און ווי אזוי האט משה מקבל געווען פון אויבערשטן ביידע, אויב איז עס טהור איז עס נישט טמא און דער זעלבער פארקערט, וז”ל על כן נראה שהשי”ת נתן התורה ושלוש עשרה מידות לדרוש בהם התורה כל חכם וחכם לפי השגת דעתו, ובלבד שיעסוק ויעיין בכל כוחו בלי התרשלות וכו’ כי הוא השי”ת שנתן לנו התורה תלה אותה בדעת חכמים לפי ראות עיניהם ועל זה נאמר כי מציון תצא תורה. איבערזעצונג: אז דער אויבערשטער האט געגעבן דער תורה מיט אירע מידות ווי אזוי עס צי לערנען, פאר יעדער חכם און חכם לפי זיין דערגרייכונג און פארשטאנד, בתנאי ער זאל מעיין זיין מיט זיין גאנצער כח אן מידקייט, ווייל ער, דער אויבערשטער וואס האט אונז געגעבן די תורה, ער האט עס תולה געווען אין דער פארשטאנד פון די חכמים לפי ווי עס זעט זיי אויס, און אויף דעם שטייט כי מציון תצא תורה. ביז יעצט האבן מיר נאר גערעדט וועגן דעם תורה שבעל פה מיט נביאים און כתובים, און עס איז אונז געבליבן א חיוב צו מברר זיין וועגן די תורה שבכתב וואס איז די חמשה חמשי תורה. אויף דעם וועלן מיר רעדן אין דעם קומענדיגער קונטרס. |